Wpływ bruksizmu na odbudowy zębów bocznych – co warto wiedzieć?

Podczas opracowywania skutecznych planów leczenia kluczowe jest zrozumienie przyczyny problemów stomatologicznych pacjenta. Dotyczy to w szczególności osób cierpiących na bruksizm – mimowolne zgrzytanie zębami, które może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych jamy ustnej, zwłaszcza w kontekście odbudów zębów bocznych.

Wyzwania związane z bruksizmem

Bruksizm generuje nadmierne siły żucia, które mogą zagrażać trwałości odbudów okluzyjnych w odcinku bocznym. U pacjentów poszukujących leczenia, ciągłe przeciążenia mogą prowadzić do uszkodzeń, które często są powodem konieczności wykonania takich odbudów. Jedno z badań wykazało, że siła zwarcia podczas epizodów bruksizmu może sięgać aż 1100 N – czyli więcej niż maksymalna siła zwarcia osiągana w sposób świadomy¹. Choć takie obciążenia nie trwają długo, ich powtarzalność stanowi realne zagrożenie i wymaga szczególnej uwagi przy planowaniu odbudowy.

Rozwiązania dla uzębienia w odcinku bocznym

Bruksizm niesie za sobą szereg zagrożeń, w tym urazy okluzyjne oraz uszkodzenia tkanek przyzębia². Gdy dochodzi do starcia powierzchni zębów bocznych, kluczowe jest, aby lekarz stomatolog zaproponował skuteczne rozwiązania odbudowujące utraconą strukturę zęba. Dostępnych opcji jest wiele:

1. Kompozyty żywiczne – często uznawane za pierwszy wybór w odbudowie zębów bocznych ze względu na swoją wszechstronność oraz mało inwazyjny charakter³. Mimo to, część lekarzy ma wątpliwości co do estetyki i trwałości bezpośrednich odbudów kompozytowych – co ma szczególne znaczenie w przypadku pacjentów z bruksizmem. Kluczowe jest dobranie odpowiedniego materiału kompozytowego, aby zapewnić długotrwały efekt terapeutyczny.
2. Rekonstrukcje ceramiczne: Te odbudowy są cenione za swoje walory estetyczne. Ceramika cyrkonowa, szczególnie, zyskała popularność dzięki swojej wytrzymałości i trwałości⁴. Jednak pełne korony mogą być inwazyjne, wymagając usunięcia do 75.6% oryginalnej struktury zęba.
3. Licówki okluzyjne: W przypadkach mniej zaawansowanego starcia, licówki okluzyjne mogą być realnym rozwiązaniem. Te cienkie odbudowy (zaledwie 0.3mm) mogą wytrzymać obciążenia żucia, zachowując estetykę i umożliwiając zachowawcze przygotowanie zęba. Jednak wymagają wysokiej umiejętności technicznej i mogą przedstawiać wyzwania montażowe.

Każda opcja leczenia ma swoje zalety, a wybór materiału powinien być dostosowany do unikalnych potrzeb pacjenta, biorąc pod uwagę takie czynniki jak stopień uszkodzenia, nasilenie bruksizmu i preferencje estetyczne.

Planowanie przyszłych odbudów

Dla pacjentów z bruksizmem niezwykle ważne jest, aby lekarze uwzględnili możliwość przyszłych uszkodzeń zębów. Choć zaprzestanie bruksizmu wyeliminowałoby konieczność starannego planowania leczenia, osiągnięcie tego celu może nie być natychmiastowo możliwe. Strategie zarządzania bruksizmem mogą obejmować:

• Regulacje okluzyjne i rehabilitacja jamy ustnej
• Eliminacja czynników przyczyniających się (takich jak palenie, alkohol i kofeina)
• Interwencje psychologiczne (w tym techniki relaksacyjne i psychoterapia)

Ze względu na indywidualny charakter każdego przypadku, proste rozwiązanie może nie być dostępne. Dlatego lekarze powinni podchodzić do początkowych odbudów z uwzględnieniem możliwych przyszłych napraw, dbając o długoterminowe efekty leczenia. Techniki addytywne są generalnie preferowane nad bardziej inwazyjnymi opcjami, takimi jak korony ceramiczne, które nie powinny być pierwszą linią leczenia dla wypełnień w odcinku bocznym. Kompozyty żywiczne, znane ze swojej zdolności do mało inwazyjnych napraw, wykazują obiecujące wyniki w zwiększaniu trwałości odbudów w zębach w odcinku bocznym.

Wychodzenie na przeciw nowoczesnym wymaganiom

Chociaż funkcjonalność i możliwość naprawy są kluczowe z punktu widzenia klinicznego, oczekiwania pacjentów ewoluują. Wraz z rosnącą popularnością mediów społecznościowych, wielu pacjentów priorytetowo traktuje wyniki estetyczne swoich odbudów stomatologicznych. Bruksizm często stawia nadmierne obciążenia na odbudowy w odcinku bocznym, co skłania niektórych pacjentów do przekonania, że muszą rezygnować z wyglądu na rzecz funkcjonalności. Nie musi tak być.

Nagrodzony materiał kompozytowy 3M™ Filtek™ One Bulk Fill jest zaprojektowany, aby wypełnić lukę między estetyką a trwałością w odbudowach w odcinku bocznym. To innowacyjne rozwiązanie łączy blask estetyczny, kliniczną prostotę i wyjątkową odporność na ścieranie, czyniąc go odpowiednim do różnych wskazań terapeutycznych. Użycie monomerów AFM i AUDMA zmniejsza skurcz i naprężenia w odbudowie, poprawiając ogólne działanie.

Pacjenci z bruksizmem prawdopodobnie będą wymagać kilku odbudów w odcinku bocznym przez całe życie, szczególnie jeśli ich nawyki zgrzytania zębami utrzymają się. Dlatego wybór odpowiedniego rozwiązania dla każdego przypadku, równoważąc nowoczesne wymagania terapeutyczne i możliwość przyszłych napraw, jest kluczowy dla osiągnięcia pomyślnych wyników.

Nagroda za badania kompozytu typu bulk fill: Materiał kompozytowy 3M™ Filtek™ One Bulk Fill

Dla efektywności i wydajności, Materiał kompozytowy 3M™ Filtek™ One Bulk Fill pozwala dentystom na umieszczanie odbudów w większej ilości bez kompromisu w jakości.

Dlaczego wygrał:

• Wysoka głębokość polimeryzacji dla szybkiego, jednokrotnego nałożenia.
• Doskonała adaptacja do ścianek ubytku dla silnych wiązań i mniejszej liczby pustek.
• Niskie naprężenia skurczowe dla trwałej wytrzymałości.

Co powiedzieli oceniający:

• Szybsze, łatwiejsze odbudowy bez utraty wytrzymałości – must-have w mojej praktyce.

• Doceniam efektywność, a wyniki mówią same za siebie.

Źródła

1. Lantada, A. D., Bris, C. G., Morgado, P. L., & Maudes, J. S. (2012). Novel system for bite-force sensing and monitoring based on magnetic near field communication. Sensors, 12(9), 11544–11558.

2. Murali, R. V., Rangarajan, P., & Mounissamy, A. (2015). Bruxism: Conceptual discussion and review. Journal of Pharmacy & Bioallied Sciences, 7(Suppl 1), S265.

3. Pizzolotto, L., & Moraes, R. R. (2022). Resin Composites in Posterior Teeth: Clinical Performance and Direct Restorative Techniques. Dentistry Journal, 10(12), 222.

4. Hmaidouch, R., & Weigl, P. (2013). Tooth wear against ceramic crowns in posterior region: a systematic literature review. International Journal of Oral Science, 5(4), 183–190.

5. Wang, B., Fan, J., Wang, L., Xu, B., Wang, L., & Chai, L. (2022). Onlays/partial crowns versus full crowns in restoring posterior teeth: a systematic review and meta-analysis. Head & Face Medicine, 18(1), 1–17.

6. Egbert, J. S., Johnson, A. C., Tantbirojn, D., & Versluis, A. (2015). Fracture strength of ultrathin occlusal veneer restorations made from CAD/CAM composite or hybrid ceramic materials. Oral Science International, 12(2), 53–58.

7. Abd Elmonam, A. E., Hamza, T. A., & Abd-El Aziz, M. H. (2017). A comparative study on the effect of different preparation designs and type of materials on the marginal fit of occlusal veneer.

8. Murali, R. V., Rangarajan, P., & Mounissamy, A. (2015). Bruxism: Conceptual discussion and review. Journal of Pharmacy & Bioallied Sciences, 7(Suppl 1), S265.